Description

Η δημόσια πολιτική για τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας στην Ελλάδα, από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, τείνει σταδιακά να μετακινείται από την κρατικοποίηση προς την ιδιωτικοποίηση. Η εν λόγω μετατόπιση σηματοδοτεί μια κρίσιμη αλλαγή παραδείγματος σε όρους καταμερισμού λειτουργιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ κράτους και αγοράς και, αντίστοιχα, πολιτικής και οικονομικής σφαίρας. Παρότι η δημόσια συζήτηση συχνά εξαντλείται στο ζήτημα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των ΔΕΚΟ, της οικονομικής τους απόδοσης και του δημοσιονομικού αντικτύπου των ιδιωτικοποιήσεων, το παρόν βιβλίο (επανα)τοποθετεί στο επίκεντρο τις κοινωνικοοικονομικές προεκτάσεις των ασκούμενων πολιτικών. Η ανάλυση καλύπτει ιστορικά την πορεία εξέλιξης των τομέων κοινής ωφέλειας, από τη μεταπολεμική περίοδο των κρατικών μονοπωλίων μέχρι τα υφιστάμενα μεικτά ή ιδιωτικά σχήματα ιδιοκτησίας και διαχείρισης. Άξονα αναφοράς αποτελεί η διερεύνηση των μετασχηματισμών της σχέσης κράτους (πολιτικής-διοίκησης) - δημόσιων επιχειρήσεων (αγοράς-οικονομίας) - πολιτών (κοινωνίας). Τα κεντρικά ερωτήματα που διατρέχουν το βιβλίο συνοψίζονται ως εξής: Βάσει ποιων παραδοχών νομιμοποιείται η παρέμβαση (ή η αποχή) του κράτους στους τομείς των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας? Πώς συγκροτούνται και οργανώνονται οι θεσμοί, τα εργαλεία και οι λειτουργίες παραγωγής, παροχής και ρύθμισης στα διαφορετικά πλαίσια πολιτικής? Μέσω ποιων διαδικασιών προσδιορίζονται οι όροι διακυβέρνησης, ελέγχου και λογοδοσίας των επιχειρήσεων και η εποπτεία των δραστηριοτήτων κοινής ωφέλειας? Πώς μεταβάλλονται τα χαρακτηριστικά και οι σχέσεις των δρώντων του πεδίου πολιτικής και η θέση των πολιτών εντός αυτού? Ποια είναι η (ανα)διανομή του κόστους και του οφέλους των εφαρμοζόμενων πολιτικών?